Coraz więcej inżynierów budownictwa rozważa rezygnację z etatu na rzecz własnej działalności gospodarczej. Taka zmiana to nie tylko większa elastyczność w realizacji projektów czy możliwość samodzielnego kształtowania ścieżki zawodowej, ale także zupełnie inne zasady rozliczeń z urzędem skarbowym i ZUS-em. Choć rezygnacja z benefitów wynikających z umowy o pracę – takich jak płatne urlopy czy świadczenia chorobowe – może budzić pewne wątpliwości, warto przyjrzeć się możliwym oszczędnościom i korzyściom podatkowym.
Jeśli myślisz o założeniu własnej działalności jako inżynier budownictwa, ten artykuł pomoże Ci oszacować, ile możesz zyskać, przechodząc z etatu na JDG.
Załóżmy, że jesteś inżynierem budownictwa zatrudnionym obecnie na umowę o pracę. Coraz częściej jednak otrzymujesz oferty współpracy B2B lub chcesz samodzielnie obsługiwać klientów jako niezależna specjalistka lub specjalista. Zakładając JDG, zyskujesz większą kontrolę nad formą współpracy, stawkami i zakresem projektów. Ale czy to się opłaca?
Oczywiście trzeba również wziąć pod uwagę, że przejście na działalność oznacza rezygnację z wielu „etatowych” przywilejów. Kluczowe znaczenie ma jednak wybór odpowiedniej formy opodatkowania oraz możliwość skorzystania z ulg w ZUS. Tu może pojawić się duża oszczędność – zwłaszcza w pierwszych dwóch latach działalności.
Uwaga: jeśli planujesz wykonywać usługi na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, obowiązują ograniczenia dotyczące np. opodatkowania ryczałtem. Szczegółowo opisujemy to w artykule: Praca na rzecz byłego pracodawcy a forma opodatkowania.
Oprócz kwestii podatkowych znaczenie mają również składki ZUS. Inżynier budownictwa, który spełnia warunki do skorzystania z ulg, może przez pierwsze 6 miesięcy prowadzenia działalności korzystać z tzw. ulgi na start – opłaca wówczas jedynie składkę zdrowotną, co daje oszczędność rzędu 10 643,76 zł w porównaniu do pełnych składek z chorobowym. Przez kolejne 24 miesiące może przejść na tzw. ZUS preferencyjny, co oznacza dodatkową oszczędność 31 945,44 zł względem tzw. dużego ZUS-u. Są to wyliczenia na podstawie danych za 2025 rok i z uwzględnieniem dobrowolnej składki chorobowej.
W dalszej części analizuję konkretny przypadek – zobacz, ile może zyskać inżynier budownictwa, przechodząc z etatu na jednoosobową działalność gospodarczą. Przyjrzyjmy się szczegółowym wyliczeniom dla poszczególnych form opodatkowania.
Informacje o tym co to jest ryczałt i stawkach ryczałtu dla inżyniera budownictwa zostały opisane tutaj: Inżynier budownictwa – jaka stawka ryczałtu w 2025 roku?
Poniżej w tabeli znajdziesz wyliczenia wysokości składek oraz podatku na ryczałcie.
Założenia przyjęte do wyliczeń:
1. Kwota sprzedaży: 30 000 zł netto miesięcznie
2. Kwoty ZUS są kwotami pełnego ZUS na rok 2025 (czyli inżynier budownictwa nie korzysta z żadnych ulg i płaci tzw. duży ZUS).
3. Stawka ryczałtu dla inżyniera budownictwa wynosi 14%.
Składka zdrowotna miesięcznie | 1384,97 zł | ||
Składki społeczne miesięcznie | z dobrowolną chorobową | 1773,96 zł | |
bez dobrowolnej chorobowej | 1646,47 zł | ||
Podatek miesięcznie | 30000 * 14% = 4200 zł | ||
ZUS + podatek razem | z dobrowolną chorobową | 1384,97+1773,96+4200=7358,3 | |
bez dobrowolnej chorobowej | 1384,97+1646,47+4200=7231,4 | ||
ZUS + podatek razem ciągu roku | z dobrowolną chorobową | 7358,93*12 = 88307,16 zł | |
bez dobrowolnej chorobowej | 7231,44*12 = 86777,28 zł | ||
Kwota pozostała po opłaceniu ZUS oraz podatku w ciągu roku | z dobrowolną chorobową | 30000*12-88307,16 = 271692,84 zł | |
bez dobrowolnej chorobowej | 30000*12-86777,28 = 273222,72 zł |
ZUS + podatek miesięcznie:
ZUS + podatek rocznie:
Kwota “na rękę” rocznie:
W przypadku ryczałtu warto pamiętać, że podatek płacimy od przychodu, nie ma zatem możliwości odliczania kosztów.
Przy tej formie opodatkowania w ciągu roku możemy odliczyć połowę zapłaconej składki zdrowotnej, co wpłynie na obniżenie należnego podatku podobnie jak składki społeczne (te odliczamy w całości w momencie zapłaty).
Założenia do wyliczeń:
Składka zdrowotna miesięcznie | 30000*4,9% = 1470 zł | |
Składki społeczne miesięcznie | z dobrowolną chorobową | 1773,96 zł |
bez dobrowolnej chorobowej | 1646,47 zł | |
Podatek miesięcznie | 30000*19% = 5700 zł | |
ZUS + podatek razem | 1470+1773,96+5700 = 8943,96 zł | |
1470+1646,47+5700 = 8816,47 zł | ||
ZUS + podatek razem ciągu roku | z dobrowolną chorobową | 8943,96*12 = 107327,52 zł |
bez dobrowolnej chorobowej | 8816,47*12 = 105797,64 zł | |
Kwota pozostała po opłaceniu ZUS oraz podatku w ciągu roku | z dobrowolną chorobową | 30000*12-107327,52 = 252672,48 zł |
bez dobrowolnej chorobowej | 30000*12-105797,64 = 254202,36 zł |
ZUS + podatek miesięcznie:
ZUS + podatek rocznie:
Pozostała kwota rocznie:
Przy tej formie opodatkowania warto zbierać faktury kosztowe, które obniżają wysokość dochodu, a tym samym podstawę opodatkowania i finalnie kwotę należnego podatku do urzędu skarbowego.
Warto również pamiętać, że w 2025 roku możliwe jest odliczenie zapłaconej składki zdrowotnej – do limitu 12 900,00 zł – co, podobnie jak składki społeczne, obniża wysokość podatku.
Należy też mieć na uwadze pewne ograniczenia: brak możliwości wspólnego rozliczenia z małżonką/małżonkiem oraz ograniczony dostęp do ulg w rocznym rozliczeniu PIT.
Przeczytaj więcej o podatku liniowym: Podatek liniowy – co to jest i jak działa?
Założenia do wyliczeń:
Składka zdrowotna miesięcznie | 30000*9% = 2700 zł | |
Składki społeczne miesięcznie | z dobrowolną chorobową | 1773,96 zł |
bez dobrowolnej chorobowej | 1646,47 zł | |
Podatek miesięcznie | 30000*12% = 3600 zł lub 30000*32% = 9600 zł | |
ZUS razem | 2700+1773,96 = 4473,96 zł | |
2700+1646,47 = 4346,47 zł | ||
ZUS + podatek razem ciągu roku | z dobrowolną chorobową | 4473,96*12+87600 = 141287,52 zł |
bez dobrowolnej chorobowej | 4346,47*12+87600 = 139757,64 zł | |
Kwota pozostała po opłaceniu ZUS oraz podatku w ciągu roku | z dobrowolną chorobową | 30000*12-141287,52 = 218712,48 zł |
bez dobrowolnej chorobowej | 30000*12-139757,64 = 220242,36 zł |
PODATEK z dobrowolną chorobową | ||||
przychód | podatek | |||
styczeń | 30000 | 0 | ||
luty | 30000 | 3600,00 | ||
marzec | 30000 | 3600,00 | ||
kwiecień | 30000 | 3600,00 | ||
maj | 30000 | 9600,00 | ||
czerwiec | 30000 | 9600,00 | ||
lipiec | 30000 | 9600,00 | ||
sierpień | 30000 | 9600,00 | ||
wrzesień | 30000 | 9600,00 | ||
październik | 30000 | 9600,00 | ||
listopad | 30000 | 9600,00 | ||
grudzień | 30000 | 9600,00 | ||
Suma | 87600,00 |
ZUS + podatek rocznie:
Pozostała kwota rocznie:
Przy tej formie opodatkowania warto zbierać faktury kosztowe, ponieważ pozwalają one obniżyć dochód, a co za tym idzie – podstawę opodatkowania i ostateczną kwotę podatku należnego urzędowi skarbowemu.
W przypadku skali podatkowej nie ma możliwości odliczenia składki zdrowotnej. Odliczeniu podlegają jedynie zapłacone składki społeczne.
Przyjrzyjmy się teraz, jak wyglądają koszty zatrudnienia na etacie.
Założenia przyjęte do wyliczeń:
źródło: https://wynagrodzenia.pl/kalkulator-wynagrodzen/wyniki-HR
Jak wynika z powyższej tabeli, wynagrodzenie netto przy tym samym koszcie pracodawcy znacząco odbiega od kwoty, jaką można uzyskać w przypadku umowy B2B.
Porównajmy więc, jak prezentują się koszty i dochód przy różnych formach opodatkowania działalności gospodarczej oraz przy pracy na etacie.
Porównanie miesięczne
Praca na etacie | Skala podatkowa | Podatek liniowy | Ryczałt | ||
Składka zdrowotna | 1933,79 zł | 2700 zł | 1470 zł | 1384,97 zł | |
Składki społeczne | ze składką chorobową | 3413,85 zł | 1773,96 zł | 1773,96 zł | 1773,96 zł |
bez składki chorobowej | – | 1646,47 zł | 1646,47 zł | 1646,47 zł | |
Podatek | 3600 zł lub 9600 zł | 5700 zł | 4200 zł | ||
Koszty razem | ze składką chorobową | 5347,64 zł | 4473,96 zł | 8943,96 zł | 7358,93 zł |
bez składki chorobowej | – | 4346,47 zł | 8816,47 zł | 7231,44 zł |
Porównanie roczne
Praca na etacie | Skala podatkowa | Podatek liniowy | Ryczałt | ||
ZUS + podatek razem ciągu roku | z dobrowolną chorobową | 115554,96 zł | 141287,52 zł | 107327,52 zł | 88307,16 zł |
bez dobrowolnej chorobowej | – | 139757,64 zł | 105797,64 zł | 86777,28 zł | |
Kwota pozostała po opłaceniu ZUS oraz podatku w ciągu roku | z dobrowolną chorobową | 183249,84 zł | 218712,48 zł | 252672,48 zł | 271692,84 zł |
bez dobrowolnej chorobowej | – | 220242,36 zł | 254202,36 | 273222,72 zł |
Z powyższych wyliczeń wynika, że najkorzystniejszą finansowo formą opodatkowania – przy założeniu braku kosztów uzyskania przychodu – jest ryczałt. Trzeba jednak pamiętać, że wyliczenia te nie uwzględniają ewentualnych kosztów prowadzenia działalności. Jeśli przedsiębiorca przewiduje większe wydatki, takie jak zakup sprzętu, leasing samochodu czy zatrudnienie pracownika, warto rozważyć podatek liniowy, który pozwala na odliczanie kosztów od dochodu.
Do typowych kosztów uzyskania przychodu mogą należeć m.in.:
Przeczytaj również: Jakie są koszty prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej?
Przejście z etatu na własną działalność to również nowe obowiązki, których nie ma pracownik etatowy. Przedsiębiorca samodzielnie opłaca składki ZUS i zaliczki na podatek dochodowy, prowadzi księgowość oraz – w razie przekroczenia 200 000 zł przychodu – musi zarejestrować się do VAT i regularnie go rozliczać.
Jeśli jako inżynier budownictwa nie świadczysz usług doradczych, możesz korzystać ze zwolnienia z VAT do osiągnięcia wskazanego limitu. Po jego przekroczeniu rejestracja do VAT będzie obowiązkowa.
Potrzebujesz pomocy w założeniu działalności lub prowadzeniu księgowości jako inżynier budownictwa? Skontaktuj się z nami – chętnie Ci pomożemy.