Autor artykułu

Ewa Włodek

Doświadczona ekspertka z ponad 30-letnim doświadczeniem w dziedzinie finansów i rachunkowości. Jej pasja do rozwoju osobistego sprawia, że zawsze jest na bieżąco z najnowszymi trendami i przepisami w branży.

Przejście z etatu na jednoosobową działalność gospodarczą (JDG) to krok, który wielu programistów rozważa — i to nie tylko z powodów finansowych. Samodzielność, większa elastyczność w pracy, możliwość współpracy z klientami z całego świata czy szansa na optymalizację kosztów — to wszystko sprawia, że JDG może być atrakcyjną alternatywą dla etatu.

Ale czy rzeczywiście się to opłaca? Pokażę Ci konkretne wyliczenia na przykładzie programisty zarabiającego 20 000 zł miesięcznie. Przeanalizujemy różne formy opodatkowania i warianty ZUS, by sprawdzić, ile realnie zostaje „na rękę”.

Dlaczego programiści przechodzą na JDG?

Większe zarobki

Jednym z głównych powodów przejścia na JDG są oczywiście wyższe przychody.

• Brak pośredników – Jako programista prowadzący działalność współpracujesz bezpośrednio z klientem lub software housem. Nie musisz dzielić się zarobkiem z pracodawcą czy agencją pośredniczącą.
• Swoboda ustalania stawek – Masz wpływ na to, ile zarabiasz. Możesz podnieść stawkę, jeśli projekt jest bardziej wymagający albo jeśli pracujesz w niszowej technologii.

Niezależność i elastyczność

• Wybór projektów – Możesz wybierać, z kim współpracujesz i nad czym pracujesz. Masz dość legacy code? Odmawiasz. Fascynuje Cię AI? Bierzesz projekt z TensorFlow.
• Elastyczny czas pracy – Nie musisz wstawać o 7:00, aby zdążyć na daily. Pracujesz wtedy, gdy masz najlepszą koncentrację – nawet jeśli to będzie wieczór lub noc.
• Zdalność i wolność geograficzna – JDG to często praca w 100% zdalna. Możesz kodować z domku nad jeziorem, coworku w Barcelonie albo własnego biura.

Wróćmy jeszcze do kwestii wyższych zarobków. Załóżmy, że jako programista zarabiasz 20 000 zł miesięcznie brutto. Sprawdźmy, ile zostanie Ci netto przy różnych formach opodatkowania.

Odliczenia kosztów uzyskania przychodu – na etacie a JDG

Na etacie

Na etacie obowiązuje stała kwota kosztów uzyskania przychodu – 250 zł miesięcznie, a jeśli dojeżdżasz z innej miejscowości – 300 zł. Nie da się ich realnie zwiększyć, nawet jeśli inwestujesz we własny rozwój czy sprzęt.

Na JDG

Prowadząc działalność gospodarczą, możesz odliczać koszty związane z wykonywaną pracą, takie jak:

• Zakup sprzętu komputerowego, oprogramowania,
• Koszty szkoleń i kursów,
• Koszty biura (np. wynajem przestrzeni, energia),
• Koszty marketingowe i reklama,
• Paliwo i inne wydatki związane z transportem, jeśli wykonujesz pracę u klienta.

To wszystko zmniejsza Twoje dochody do opodatkowania, co może obniżyć wysokość podatków.

Sprawdźmy, jak wpływa to na dochód netto przy kosztach 2 300 zł.

O ile zmniejszyliśmy obciążenia?

Składki ZUS

Na etacie programista ma składki ZUS opłacane przez pracodawcę. Obejmują one pełny zakres: składki emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe oraz zdrowotne. Ich wysokość jest zależna od wynagrodzenia brutto.

Po przejściu na działalność gospodarczą to Ty jako przedsiębiorca odpowiadasz za opłacanie składek ZUS. Musisz samodzielnie opłacać ubezpieczenie zdrowotne oraz składki społeczne: emerytalne, rentowe i — jeśli się zdecydujesz — chorobowe.

Zaletą jest to, że składki społeczne możesz odliczyć od dochodu (w przypadku opodatkowania skalą lub podatkiem liniowym) albo od przychodu (na ryczałcie).

Dodatkowo na początku prowadzenia firmy możesz skorzystać z ulg: najpierw z ulgi na start, a następnie z preferencyjnych składek ZUS. Dzięki temu przez pierwsze 2,5 roku działalności Twoje zobowiązania wobec ZUS będą znacznie niższe.

Po zakończeniu okresu ulg składki rosną — i warto to uwzględnić przy planowaniu długofalowych kosztów prowadzenia firmy.

Sprawdźmy, jak składki ZUS wpłyną na wynagrodzenie programisty na JDG.

Ulga na start

Składki preferencyjne

Duży ZUS

Prowadzenie działalności gospodarczej jako programista to świetna opcja, jeśli zależy Ci na elastyczności, niezależności i potencjale wyższych zarobków.

Jeśli masz dobrą organizację pracy, potrafisz samodzielnie zarządzać czasem i skutecznie pozyskiwać klientów, jednoosobowa działalność może okazać się bardzo opłacalna.

Z drugiej strony, wiąże się to również z większą odpowiedzialnością i ryzykiem. Sam musisz zadbać o wszystkie aspekty prowadzenia firmy – od fakturowania i rozliczeń podatkowych, po budowanie relacji z klientami. Musisz też liczyć się z nieregularnymi dochodami, zwłaszcza na początku działalności.

Podsumowanie

Jak widzisz, różnica w dochodzie netto między etatem a JDG może sięgać nawet kilku tysięcy złotych miesięcznie. W optymalnym wariancie (ryczałt i ulga na start) programista może zatrzymać ponad 4 600 zł więcej miesięcznie, niż na etacie.

To oznacza nawet 55 000 zł oszczędności rocznie – przy identycznej kwocie brutto.

Jeśli zastanawiasz się nad przejściem na JDG jako programista i chcesz omówić swoją sytuację indywidualnie — zapraszam do kontaktu. Pomożemy dobrać najlepszy model współpracy i przeprowadzimy Cię przez cały proces zakładania firmy i wyboru formy opodatkowania.