Blog

27 września 2024

Kody GTU na fakturze – czym są i kto musi je stosować?

Czy słyszałeś o kodach GTU? Wielu przedsiębiorców nie zdaje sobie sprawy, że mają obowiązek ich stosowania. Tymczasem kody GTU to kluczowy element w systemie rozliczeń VAT, wprowadzony w ramach zmian przepisów podatkowych. Niewłaściwe stosowanie kodów GTU może prowadzić do problemów podczas kontroli skarbowych, dlatego warto wiedzieć, czym są, kogo dotyczą i jak je poprawnie wprowadzać. W tym artykule znajdziesz wszystkie najważniejsze informacje na temat kodów GTU. Zapraszam do lektury!

Co to są kody GTU?

Kody GTU (Grupy Towarowo-Usługowe) to specjalne oznaczenia przypisywane określonym kategoriom towarów i usług, które muszą być uwzględnione w plikach JPK_VAT (Jednolity Plik Kontrolny). System ten został wprowadzony, aby zwiększyć kontrolę nad transakcjami i uszczelnić system podatkowy.

Od 1 października 2020 roku wszyscy podatnicy VAT są zobowiązani do stosowania kodów GTU w przypadku sprzedaży towarów lub usług z wyznaczonych kategorii. Co ważne, obowiązek ten nie dotyczy samej faktury, a jedynie raportowania w JPK_VAT, który przedsiębiorcy przesyłają do urzędów skarbowych.

Kto musi stosować kody GTU?

Kody GTU muszą być stosowane przez przedsiębiorców będących podatnikami VAT, którzy sprzedają towary lub świadczą usługi z 13 określonych grup.

Nie musisz martwić się kodami GTU, jeśli:

  • Jesteś zwolniony z VAT (np. ze względu na niskie obroty).
  • Twoje towary lub usługi nie należą do grup objętych obowiązkiem stosowania kodów GTU.

Jeśli jednak jesteś VAT-owcem i Twoja działalność obejmuje kategorie objęte kodami GTU, musisz je stosować, aby uniknąć problemów z urzędem skarbowym.

Jakie towary i usługi muszą być oznaczane?

Kody GTU (Grupy Towarowo-Usługowe) obejmują 13 grup towarów i usług, które muszą być odpowiednio oznaczone w ewidencji VAT. Poniżej znajdziesz szczegółowe informacje dotyczące każdego z kodów GTU oraz przykładów towarów i usług, które pod nie podlegają:

GTU_01 – Napoje alkoholowe

Dotyczy dostawy napojów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,2%, piwa, a także napojów będących mieszaniną piwa i napojów bezalkoholowych, w których zawartość alkoholu przekracza 0,5% (kody CN od 2203 do 2208).

GTU_02 – Paliwa i biopaliwa ciekłe

Obejmuje m.in. benzyny lotnicze i silnikowe, oleje napędowe, paliwa typu benzyny do silników odrzutowych, nafty do silników odrzutowych, a także biopaliwa ciekłe.

GTU_03 – Oleje opałowe, smarowe i preparaty smarowe

Dotyczy m.in. olejów opałowych nieobjętych kodem GTU_02, olejów smarowych, pozostałych olejów oraz preparatów smarowych (np. oleje smarowe – CN 2710 20 90).

GTU_04 – Wyroby tytoniowe i płyny do papierosów elektronicznych

Obejmuje wyroby tytoniowe, susz tytoniowy, płyny do papierosów elektronicznych oraz tzw. wyroby nowatorskie, zgodnie z przepisami o podatku akcyzowym.

GTU_05 – Odpady

Dotyczy wyłącznie odpadów określonych w pozycjach 79–91 załącznika nr 15 do ustawy o VAT, takich jak odpady szklane, papierowe, gumowe czy z tworzyw sztucznych.

GTU_06 – Urządzenia elektroniczne oraz ich części

Obejmuje m.in. telefony komórkowe, konsole do gier wideo (bez części i akcesoriów), aparaty fotograficzne cyfrowe, kamery cyfrowe oraz folię typu stretch (zgodnie z poz. 9 załącznika nr 15 do ustawy o VAT).

GTU_07 – Pojazdy i części samochodowe

Dotyczy pojazdów i ich części, w tym ciągników (rolniczych, gąsienicowych), samochodów osobowych oraz pojazdów silnikowych do przewozu 10 lub więcej osób (kody CN od 8701 do 8708).

GTU_08 – Metale szlachetne i nieszlachetne

Obejmuje m.in. złoto, srebro oraz inne metale szlachetne i nieszlachetne wskazane w załącznikach nr 12 i nr 15 do ustawy o VAT.

GTU_09 – Produkty lecznicze i wyroby medyczne

Dotyczy produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych, które podlegają obowiązkowi zgłoszenia na podstawie art. 37av ust. 1 ustawy – Prawo farmaceutyczne.

GTU_10 – Nieruchomości

Obejmuje dostawę budynków, budowli, gruntów oraz ich części, a także udziałów w prawach własności do nieruchomości (zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT).

GTU_11 – Uprawnienia do emisji gazów cieplarnianych

Dotyczy świadczenia usług związanych z przenoszeniem uprawnień do emisji gazów cieplarnianych na podstawie przepisów o handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych.

GTU_12 – Usługi niematerialne

Obejmuje szeroki zakres usług o charakterze niematerialnym, takich jak:

  • doradztwo prawne i podatkowe,
  • usługi zarządcze, księgowe, audytorskie, marketingowe i reklamowe,
  • badania naukowe, badania rynku, edukacja pozaszkolna oraz prace rozwojowe.

GTU_13 – Usługi transportowe i magazynowe

Dotyczy usług w zakresie transportu drogowego towarów, przesyłek pocztowych, przeprowadzek oraz gospodarki magazynowej (zgodnie z PKWiU 49.4, 52.1).

Gdzie umieszcza się kody GTU?

Kody GTU nie muszą być widoczne na samej fakturze – ani na wersji PDF, ani na wydrukowanej kopii. Ważne jest jednak, aby były one zapisane w strukturze pliku faktury, ponieważ informacje te są niezbędne do prawidłowego wypełnienia pliku JPK_VAT.

Większość programów do fakturowania automatycznie umożliwia dodanie kodów GTU do faktur, co ułatwia spełnienie tego obowiązku. Kody te są następnie przenoszone do pliku JPK_VAT, który należy składać co miesiąc lub co kwartał do Urzędu Skarbowego.

kody gtu na fakturze

Jak stosować kody GTU?

Stosowanie kodów GTU nie jest skomplikowane, zwłaszcza jeśli korzystasz z odpowiedniego oprogramowania księgowego. Oto kilka wskazówek, jak poprawnie stosować te oznaczenia:

  • Zidentyfikuj swoje produkty i usługi:
    Sprawdź, czy sprzedajesz towary lub świadczysz usługi objęte obowiązkiem GTU. W tym celu zapoznaj się z listą grup towarowo-usługowych (GTU) i przyporządkuj odpowiedni kod do swoich produktów lub usług.
  • Skorzystaj z odpowiedniego programu do fakturowania:
    Większość nowoczesnych programów księgowych automatycznie obsługuje kody GTU. Wystarczy, że przy konfiguracji towaru lub usługi przypiszesz odpowiedni kod GTU – program zadba o to, aby kod został prawidłowo uwzględniony w pliku JPK_VAT.
  • Przesyłaj pliki JPK_VAT do urzędu skarbowego:
    Pamiętaj, aby co miesiąc lub co kwartał (w zależności od wybranej formy rozliczeń) przesyłać plik JPK_VAT do urzędu skarbowego. W pliku tym muszą znaleźć się poprawne kody GTU dla odpowiednich transakcji.

Czego unikać przy stosowaniu kodów GTU?

  • Brak kodów GTU w pliku JPK_VAT: Jeśli zapomnisz oznaczyć transakcje, które tego wymagają, możesz narazić się na konsekwencje podatkowe.
  • Błędne przypisanie kodów: Pamiętaj, że niewłaściwe przypisanie kodu GTU może być uznane za błąd, a w konsekwencji – skutkować karą administracyjną.

Najczęściej zadawane pytania o kody GTU

Co jeszcze warto wiedzieć?

Kody GTU to tylko jedna część obowiązkowych oznaczeń w plikach JPK_VAT. Oprócz nich istnieją także kody dotyczące transakcji, które obejmują inne aspekty Twojej działalności. To odrębna kategoria, o której również warto wiedzieć, aby uniknąć nieprawidłowości w raportowaniu do urzędu skarbowego.

Podsumowując, jeśli jesteś podatnikiem VAT i Twoje produkty lub usługi należą do kategorii objętych kodami GTU, masz obowiązek ich stosowania. Sprawdź, czy Twoje oprogramowanie do fakturowania obsługuje te kody i upewnij się, że są one poprawnie uwzględniane w plikach JPK_VAT.

Nie zapominaj, że świadomość przepisów i ich właściwe stosowanie to klucz do spokojnego prowadzenia biznesu!

Pobierz bezpłatne porównanie:

Koszty działalności gospodarczej vs. spółki z o.o.

i sprawdź, która forma działalności będzie dla Ciebie bardziej opłacalna!

Sprawdź, jak różnice w podatkach, składkach ZUS i kosztach księgowości wpływają na start Twojej działalności.

Zero spamu
– tylko konkretna wiedza i wskazówki, które pomogą Ci na start działalności!

Pobierz bezpłatną ulotkę:

16 rzeczy, które warto przemyśleć przed założeniem działalności

..abyś mógł dobrze przygotować się na start swojej firmy.

Sprawdź, jak dobrze przygotować się do startu swojej firmy, by uniknąć niespodzianek i kosztownych błędów!

Zero spamu
– tylko konkretna wiedza i wskazówki, które pomogą Ci na start działalności!

Najpopularniejsze Artykuły

  • Jakie są koszty prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej?

    Czytaj
  • Mały ZUS Plus 2025 – wszystko, co musisz wiedzieć

    Czytaj
  • Data sprzedaży a data wystawienia faktury — czy muszą być takie same?

    Czytaj

Czytaj więcej

  • 6 stycznia 2025
    Samozatrudniony, B2B

    Jak wystawić fakturę?

    Wystawienie faktury to jedna z podstawowych czynności w działalności gospodarczej. To dokument, który potwierdza sprzedaż towarów lub usług...

    Czytaj
  • 3 stycznia 2025
    Samozatrudniony, B2B

    Podpisywanie dokumentów profilem zaufanym – jak to zrobić krok po kroku?

    W dobie cyfryzacji coraz więcej spraw można załatwić bez wychodzenia z domu, a jednym z kluczowych narzędzi w tym procesie jest...

    Czytaj
  • 31 grudnia 2024
    Samozatrudniony, B2B

    Porównanie składki zdrowotnej na B2B a umowie o pracę

    Decyzja o wyborze między umową o pracę a działalnością gospodarczą (B2B) ma istotny wpływ na wysokość składki zdrowotnej, jaką musisz...

    Czytaj
  • 26 grudnia 2024
    Samozatrudniony, B2B

    Dwa samochody osobowe w jednoosobowej działalności gospodarczej – czy to możliwe?

    Prowadząc jednoosobową działalność gospodarczą, przedsiębiorcy często korzystają z samochodów osobowych w celach służbowych. Czasem jednak...

    Czytaj
  • 25 grudnia 2024
    Samozatrudniony, B2B

    Jak zwiększyć emeryturę prowadząc działalność gospodarczą?

    Prowadzenie działalności gospodarczej wiąże się z samodzielnym decydowaniem o wysokości składek ZUS, w tym składek emerytalnych. To od...

    Czytaj
  • 24 grudnia 2024
    Samozatrudniony, B2B

    Porównanie form opodatkowania: B2B a umowa o pracę

    Decyzja o wyborze między umową o pracę a działalnością gospodarczą (B2B) wpływa nie tylko na sposób odprowadzania składek, ale także...

    Czytaj
  • 21 grudnia 2024
    Samozatrudniony, B2B

    5 rzeczy, o których każdy przedsiębiorca musi pamiętać na koniec roku

    Koniec roku to kluczowy czas dla przedsiębiorców – zamykanie bieżących spraw, optymalizacja kosztów i przygotowanie na nadchodzące zmiany. Jeśli...

    Czytaj
  • 14 grudnia 2024
    Samozatrudniony, B2B

    Porównanie odpowiedzialności na B2B a umowie o pracę

    Wybór między umową o pracę a prowadzeniem jednoosobowej działalności gospodarczej (B2B) wiąże się nie tylko z różnicami...

    Czytaj
  • 13 grudnia 2024
    Samozatrudniony, B2B

    Porównanie składek społecznych na B2B a umowie o pracę 

    Wybór między pracą na podstawie umowy o pracę a prowadzeniem działalności gospodarczej B2B ma istotny wpływ na wysokość składek...

    Czytaj
  • 12 grudnia 2024
    Samozatrudniony, B2B

    B2B a umowa o pracę – porównanie kosztów uzyskania przychodu

    Wybór między pracą na podstawie umowy o pracę a prowadzeniem działalności gospodarczej (B2B) wiąże się z różnymi zasadami dotyczącymi...

    Czytaj