Spółka akcyjna jest jedną z form działalności gospodarczej, jaką mogą wybrać osoby chcące założyć firmę w Polsce. Jednak 1 lipca 2021 roku w polskim systemie prawnym w ramach pakietu o nazwie „100 zmian dla firm – Pakiet ułatwień dla przedsiębiorców” pojawiła się prosta spółka akcyjna. Jak wskazuje na to jej nazwa, jest ona uproszczoną wersją spółki akcyjnej.
Spis treści
Spółka akcyjna (S.A.) jest jedną z najpowszechniejszych form organizacyjnych przedsiębiorstw. Jest to firma, która posiada osobowość prawną i kapitał podzielony na akcje. Właściciele spółki akcyjnej są znani jako akcjonariusze, a ich odpowiedzialność za zobowiązania spółki jest zwykle ograniczona do wartości ich udziałów.
Obecnie spółki akcyjne w Polsce działają na podstawie Kodeksu spółek handlowych.
Mówiąc o najważniejszych cechach spółek akcyjnych, należy wspomnieć przede wszystkim o następujących aspektach:
Do niedawna spółki akcyjne były popularne przede wszystkim wśród większych przedsiębiorstw, które potrzebowały dużego kapitału na rozwój. Sytuacja nieco zmieniła się wraz z pojawieniem się prostej spółki akcyjnej, która zyskała dużą popularność wśród założycieli start-upów.
Rozróżnienie między spółką akcyjną a prostą spółką akcyjną weszło w życie w lipcu 2021 roku, kiedy Ministerstwo Rozwoju wprowadziło w życie pakiet „100 zmian dla firm – Pakiet ułatwień dla przedsiębiorców”. Jego celem było ułatwienie założenia firmy przedsiębiorcom i twórcom start-upów – zwłaszcza tym z nowych branż.
Pakiet Ministerstwa Rozwoju odniósł skutek, bo w przeciągu swojego pierwszego roku obecności w systemie prawnym prosta spółka akcyjna została wybrana przez założycieli około 800 razy.
Klasyczna spółka akcyjna w nazwie musi zawierać określenie „spółka akcyjna” lub „S.A.”.
Może ją otworzyć minimum jeden założyciel, którym może być:
Do założenia spółki akcyjnej niezbędny jest statut, który tworzy się w formie aktu notarialnego. Firmę należy zarejestrować w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS).
Oczywiście, do zarejestrowania firmy niezbędne jest wniesienie wkładu kapitałowego. Minimalny wkład finansowy w przypadku spółki akcyjnej jest wyznaczony na 100 000 zł, a wkłady na jego pokrycie mogą być pieniężne lub niepieniężne.
W spółce akcyjnej muszą być oficjalne organy, czyli: walne zgromadzenie akcjonariuszy, zarząd i rada nadzorcza.
To zarząd, który składa się z jednego lub większej liczby członków, pełni funkcję reprezentacyjną. W przypadku zarządu wieloosobowego sposób reprezentacji powinien być określony przez statut spółki, ale jeśli statut tego nie określa, reprezentacja przebiega poprzez współdziałanie dwóch członków zarządu lub członka zarządu i prokurenta. Możliwe jest również ustanowienie pełnomocnika. Jeśli statut nie określa inaczej, zarząd jest zobowiązany do prowadzenia spraw spółki. W przypadku tej formy gospodarczej występuje nieograniczona odpowiedzialność firmy za jej zobowiązania, co oznacza, że założyciel nie musi pokrywać zobowiązań firmy z majątku prywatnego.
W ramach działania spółki akcyjnej trzeba prowadzić pełną księgowość, czyli księgi rachunkowe. Niezbędne jest też sporządzanie sprawozdań finansowych i bieżące sprawdzanie stanu aktywów i pasywów.
Prowadząc spółkę akcyjną, możesz zawiesić działalność firmy, jeżeli nie zatrudniasz pracowników. W stanie zawieszenia firma może funkcjonować przez okres od 30 dni do 24 miesięcy, przy czym datę zawieszenia działalności należy wskazać w uchwale zarządu o zawieszeniu (nie może być ona wcześniejsza niż data złożenia wniosku o zawieszenie w KRS).
Spółkę akcyjną można rozwiązać z przyczyn, które przewiduje jej statut, a także w wyniku uchwały walnego zgromadzenia, ogłoszenia upadłości czy z innych przyczyn, które przewiduje prawo. W ramach zamknięcia firmy należy przeprowadzić postępowanie likwidacyjne, a następnie złożyć wniosek o wykreślenie spółki z KRS.
Podobnie jak w przypadku klasycznej spółki akcyjnej, jej nazwa może być dowolna – należy pamiętać jedynie o tym, by zawierała oznaczenie „prosta spółka akcyjna” lub „P.S.A.”.
Prosta spółka akcyjna może być założona przez dwóch lub więcej wspólników, którymi może być:
Do założenia firmy potrzebna jest umowa, którą możesz zawrzeć w formie aktu notarialnego lub drogą internetową w systemie S24 (opcja ta jest jednak możliwa tylko wtedy, gdy wnoszone są wkłady wyłącznie w formie pieniężnej). Firmę należy zarejestrować w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS).
Czym jest prosta spółka akcyjna? Jedną z najważniejszych różnic między prostą spółką akcyjną a spółką akcyjną jest minimalna wysokość kapitału zakładowego (pieniężnego lub niepieniężnego). Podczas gdy w S.A. wynosi on 100 000 zł, tutaj jest to zaledwie 1 zł.
Ta forma prowadzenia działalności także ma określoną strukturę. Poszczególne organy w prostej spółce akcyjnej to zarząd, rada nadzorcza lub rada dyrektorów (łączy ona funkcje zarządu i rady nadzorczej) oraz walne zgromadzenie.
Funkcję reprezentacyjną sprawuje zarząd lub rada dyrektorów, a jeśli zarząd jest wieloosobowy, do prowadzenia spraw są zobowiązani wszyscy członkowie (ewentualne zmiany w tym zakresie muszą być określone w umowie spółki lub regulaminie zarządu). Tak jak w przypadku S.A., mamy tu do czynienia z nieograniczoną odpowiedzialnością spółki za jej zobowiązania i tak samo jak S.A., prosta spółka akcyjna musi prowadzić księgi rachunkowe, czyli pełną księgowość.
Prosta spółka akcyjna może zawiesić działalność, o ile nie zatrudnia pracowników. W tym zakresie obowiązują te same przepisy, co w przypadku spółki akcyjnej – z zastrzeżeniem, że decyzję o niej może podjąć zarówno zarząd lub rada dyrektorów. Do rozwiązania spółki może dojść w następujących sytuacjach:
Oczywiście poza tym do rozwiązania firmy może dojść z powodu przyczyn, które są przewidziane w umowie spółki lub innych przyczyn prawnych. Następuje wówczas postępowanie likwidacyjne, które kończy się złożeniem wniosku o wykreślenie spółki z KRS.
Wybór między spółką akcyjną a prostą spółką akcyjną zależy głównie od Twoich preferencji dotyczących organizacji firmy oraz potrzeb kapitałowych i prawnych. Jeśli planujesz założyć większą firmę, która będzie potrzebowała dużego kapitału na rozwój i jesteś gotów podjąć dodatkowe formalności oraz spełnić wyższe wymagania związane z rejestracją i zarządzaniem, spółka akcyjna może być lepszą opcją.Z drugiej strony, jeśli szukasz prostszej formy organizacyjnej dla mniejszej lub średniej firmy, która ma niższe wymagania dotyczące kapitału zakładowego i elastyczniejszą strukturę zarządzania, to prostą spółkę akcyjną możesz uznać za bardziej odpowiednią. W celu dokładnego przeanalizowania zalet i wad tych rozwiązań warto sięgnąć po pomoc w założeniu firmy, jaką oferuje Solidna Księgowa. Pomożemy Ci dokładniej ocenić Twoje potrzeby i możliwości oraz wyjaśnimy, czym charakteryzuje się księgowość dla spółek. Skontaktuj się z nami mailowo lub telefonicznie!