Ryczałt – co to jest i jak działa?
Ryczałt to jedna z uproszczonych form opodatkowania, którą mogą wybrać przedsiębiorcy w Polsce. Jest szczególnie atrakcyjny dla osób prowadzących małe firmy lub zajmujących się działalnością usługową, handlową czy produkcyjną. Charakteryzuje się uproszczonym systemem rozliczeń i stałą stawką podatku, która zależy od rodzaju prowadzonej działalności. W tym artykule wyjaśniam, czym dokładnie jest ryczałt, kto może z niego skorzystać i jakie są jego zalety oraz wady. Zapraszam do lektury!
Czym jest ryczałt?
Ryczałt, a dokładniej ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, to forma opodatkowania, w której podatek obliczany jest na podstawie przychodu, a nie dochodu. Oznacza to, że przedsiębiorca nie może pomniejszyć przychodu o koszty prowadzenia działalności gospodarczej. W praktyce oznacza to, że jeśli firma generuje wysokie koszty, ryczałt może nie być najkorzystniejszą opcją.
Stawka podatku w ryczałcie jest stała, ale zależy od rodzaju działalności gospodarczej. Dla niektórych zawodów i branż może to być bardzo korzystne rozwiązanie.
Kto może skorzystać z ryczałtu?
Z ryczałtu mogą korzystać zarówno osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, jak i wspólnicy spółek cywilnych oraz jawnych. Istnieją jednak pewne ograniczenia:
- Ryczałt nie jest dostępny dla wszystkich – przedsiębiorcy prowadzący działalność w określonych branżach, takich jak np.prowadzenie aptek, handel wartościami dewizowymi, handel częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych nie mogą korzystać z tej formy opodatkowania.
- Limit przychodów – aby skorzystać z ryczałtu w danym roku podatkowym, przedsiębiorca nie może przekroczyć ustalonego przez prawo limitu przychodów (w 20254 roku limit wynosił 2 mln euro w przeliczeniu na złote). Limit dotyczy przychodów uzyskanych w poprzednim roku podatkowym.
- Zakaz współpracy z byłym pracodawcą – ryczałtu nie można stosować, jeśli w ramach działalności gospodarczej świadczysz usługi na rzecz swojego byłego pracodawcy, które pokrywają się z Twoimi obowiązkami pracowniczymi z roku bieżącego lub poprzedniego.
Stawki podatku w ryczałcie
Jednym z najważniejszych aspektów ryczałtu są zróżnicowane stawki podatku. Ich wysokość zależy od rodzaju prowadzonej działalności i wynosi od 2% do 17%. Oto najczęściej stosowane stawki:
2%
- Dla przychodów ze sprzedaży produktów roślinnych i zwierzęcych pochodzących z własnej uprawy, hodowli lub chowu, przetworzonych w sposób inny niż przemysłowy.
3%
- Dla przychodów z działalności gastronomicznej, z wyjątkiem sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%.
- Dla przychodów z działalności usługowej w zakresie handlu, z wyjątkiem usług opodatkowanych wyższymi stawkami.
- Dla przychodów z usług związanych z produkcją zwierzęcą (PKWiU 01.62.10.0).
- Dla przychodów z odpłatnego zbycia składników majątku wykorzystywanych w działalności gospodarczej, jeśli zbycie następuje w terminie 6 lat od ich wycofania z tej działalności.
5,5%
- Dla przychodów z działalności wytwórczej, robót budowlanych oraz przewozów ładunków taborem samochodowym o ładowności powyżej 2 ton.
- Dla uzyskanej prowizji z działalności handlowej w zakresie sprzedaży jednorazowych biletów komunikacji miejskiej, znaczków pocztowych, żetonów i kart magnetycznych do automatów.
- Dla przychodów ze zbycia świadectw pochodzenia uzyskanych przez podmioty zajmujące się wytwarzaniem energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii.
8,5%
- Dla przychodów z działalności usługowej, w tym działalności gastronomicznej, związanej z zakwaterowaniem (z wyjątkiem napojów alkoholowych o zawartości powyżej 1,5%).
- Dla przychodów z wynajmu prywatnego, podnajmu, poddzierżawy oraz umów o podobnym charakterze (do 100 tys. zł – powyżej tej kwoty stawka wzrasta do 12,5%).
- Dla przychodów z usług w zakresie edukacji (PKWiU dział 85).
- Dla przychodów z działalności związanej z bibliotekami, archiwami, muzeami oraz innymi instytucjami kultury (PKWiU dział 91).
- Dla przychodów z działalności polegającej na wytwarzaniu przedmiotów z materiału powierzonego przez zamawiającego.
12%
- Dla przychodów ze świadczenia usług związanych z IT, takich jak tworzenie oprogramowania, zarządzanie sieciami, czy instalacja oprogramowania.
- Dla przychodów ze sprzedaży pakietów gier komputerowych, oprogramowania systemowego i użytkowego (nie dotyczy oprogramowania oferowanego w trybie online).
- Dla usług doradztwa w zakresie sprzętu komputerowego, zarządzania systemami informatycznymi, projektowania aplikacji itp.
15%
- Dla przychodów ze świadczenia usług reklamowych, badań rynku i opinii publicznej (PKWiU dział 73).
- Dla usług magazynowania i przechowywania, np. cieczy, gazów, kontenerów, pojazdów.
- Dla przychodów z usług związanych z kulturą, sportem i rekreacją (PKWiU dział 90 i 93).
- Dla usług w zakresie pośrednictwa sprzedaży hurtowej, w tym sprzedaży motocykli oraz części i akcesoriów do nich.
17%
- Dla przychodów z działalności w zakresie wolnych zawodów, takich jak adwokaci, radcy prawni, notariusze, doradcy podatkowi, lekarze, tłumacze czy rzecznicy patentowi.
- Dla przychodów z działalności niematerialnej, takich jak świadczenie usług prawnych lub doradczych.
Każda z tych stawek przypisana jest do konkretnej grupy działalności gospodarczej. Dlatego przed wyborem ryczałtu należy dokładnie sprawdzić, jaka stawka będzie miała zastosowanie w Twoim przypadku.
Ryczałt dla…? Znajdź swoją branżę
|
|
Zalety ryczałtu
- Prostota rozliczeń
Ryczałt jest jedną z najprostszych form opodatkowania. Przedsiębiorcy nie muszą prowadzić skomplikowanej księgowości – wystarczy ewidencja przychodów, ewidencja środków trwałych oraz dokumentacja sprzedaży.
- Niskie stawki podatku
W wielu przypadkach stawki ryczałtu są korzystniejsze niż w innych formach opodatkowania, np. na zasadach ogólnych. Przykładowo, dla działalności handlowej podatek wynosi tylko 3%.
- Przewidywalność obciążeń podatkowych
Dzięki stałym stawkom podatku przedsiębiorca łatwiej planuje swoje zobowiązania podatkowe.
Wady ryczałtu
- Brak możliwości odliczania kosztów
W ryczałcie przedsiębiorca nie może odliczać kosztów działalności, co oznacza, że forma ta nie jest korzystna dla firm z wysokimi wydatkami, np. na sprzęt, materiały czy usługi zewnętrzne.
- Ograniczenia w działalności
Nie każdy rodzaj działalności kwalifikuje się do ryczałtu. Przedsiębiorcy prowadzący działalność np.prowadzenie aptek, handel wartościami dewizowymi, handel częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych nie mogą korzystać z ryczałtu.
- Konieczność monitorowania limitów przychodów
Jeśli przychody przekroczą roczny limit, przedsiębiorca musi zmienić formę opodatkowania .
- Niemożność skorzystania z niektórych ulg podatkowych
Ryczałtowcy nie mogą odliczać od podatku niektórych ulg i odliczeń, np. ulgi na dzieci czy rozliczyć się wspólnie z małżonkiem w zeznaniu rocznym PIT.
Co z ulgami na ryczałcie?
To prawda, że na ryczałcie nie można korzystać ze wszystkich ulg podatkowych, jednak wciąż istnieje szereg odliczeń, które mogą pomóc przedsiębiorcom obniżyć zobowiązania podatkowe. Oto lista ulg, z których mogą skorzystać osoby opodatkowane ryczałtem:
- ulga na Internet;
- ulga przy wpłatach na IKZE (indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego);
- ulga rehabilitacyjna;
- ulga termomodernizacyjna;
- ulga abolicyjna;
- odliczenie darowizn (obejmuje darowizny przekazane m.in. na OPP, krwiodawstwo, komputery przenośne i odbudowę zabytków);
- odliczenie składki społecznej;
- odliczenie 50% składki zdrowotnej;
- ulga na zabytki;
- ulga na terminal płatniczy;
- ulga dla rodzin 4+;
- ulga na powrót;
- ulga dla pracujących seniorów.
Jak przejść na ryczałt?
Aby wybrać ryczałt jako formę opodatkowania, należy:
- Złożyć odpowiednie oświadczenie w urzędzie skarbowym – najpóźniej do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym uzyskano pierwszy przychód w danym roku podatkowym, lub do końca roku, jeśli działalność rozpoczynasz od stycznia. Zmiany takiej można dokonać online na stronie biznes.gov.pl, korzystając z opcji “Zmień dane w CEIDG”
- Prowadzić ewidencję przychodów – w której zapisujesz wszystkie uzyskane przychody w danym roku podatkowym.
- Zgłaszać VAT, jeśli to konieczne – ryczałt nie zwalnia z obowiązku rozliczania podatku VAT, jeśli przedsiębiorca przekroczy limity zwolnienia z tego podatku (przychód ponad 200 000 zł, lub działa w branży obowiązkowo podlegającej pod VAT np. doradztwo)..
Czy ryczałt się opłaca?
Ryczałt to forma opodatkowania, która najlepiej sprawdza się w przypadku przedsiębiorców osiągających wysokie przychody i jednocześnie ponoszących niskie koszty działalności. Jest to szczególnie korzystne dla osób prowadzących jednoosobowe działalności gospodarcze lub pracujących w określonych branżach usługowych czy handlowych.
Przed podjęciem decyzji o wyborze ryczałtu warto dokładnie przeanalizować swoją sytuację finansową i specyfikę działalności, a w razie wątpliwości skonsultować się z doradcą podatkowym. Jeśli nie posiadasz swojego doradcy podatkowego, skontaktuj się z nami na adres e-mail: info@solidnaksiegowa.com Umówimy dla Ciebie konsultację z doradcą podatkowym, z którym współpracuje nasze biuro rachunkowe.
Podsumowanie
Ryczałt to prosta i wygodna forma opodatkowania, która może być dużym ułatwieniem dla wielu przedsiębiorców. Dzięki stałym stawkom podatku i uproszczonym zasadom księgowości przedsiębiorcy mogą skupić się na rozwijaniu swojej działalności. Jednak przed wyborem ryczałtu warto dokładnie sprawdzić, czy ta forma opodatkowania jest odpowiednia dla Twojej firmy.
Nie wiesz, jak założyć działalność gospodarczą? Nie wiesz, od czego zacząć i jakie powinny być Twoje kolejne kroki jako przedsiębiorca? Zostaw nam wiadomość przez formularz kontaktowy. Nasza konsultantka oddzwoni do 24h, aby dowiedzieć się więcej o Twojej działalności i obecnych potrzebach. Krótka rozmowa telefoniczna zajmie około 15 minut. Zapytamy o twoją branżę, liczbę dokumentów oraz kiedy planujesz założyć działalność. Podczas rozmowy ustalimy, czy możemy Ci pomóc oraz omówimy, jak będą wyglądały kolejne kroki.