Autor artykułu

Maria Wajda

Redaktorka specjalizująca się w tematyce podatkowo-księgowej. Tworzy treści, które pomagają zrozumieć skomplikowane zagadnienia podatkowe w prosty i przystępny sposób. Jej celem jest dostarczanie praktycznych informacji, które ułatwiają przedsiębiorcom sprawne zarządzanie finansami i obowiązkami podatkowymi.

Zakładając kancelarię prawną, jedną z pierwszych decyzji, jaką musisz podjąć, jest wybór formy opodatkowania. Coraz więcej prawników decyduje się na ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, który – przy odpowiednio dobranej stawce – może być podatkowo korzystny. W praktyce jednak wybór między stawką 17% a 15% nie zawsze jest oczywisty. Kluczowe znaczenie ma tu sposób organizacji kancelarii oraz to, czy świadczysz usługi osobiście, czy z pomocą innych specjalistów.

W tym artykule wyjaśniam, kiedy prawnik może korzystać z ryczałtu, jaka stawka będzie właściwa w konkretnej sytuacji i na co warto zwrócić uwagę, aby uniknąć błędów podatkowych.

Czy prawnik może korzystać z ryczałtu?

Tak – zgodnie z przepisami obowiązującymi w 2025 roku, prawnicy prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą lub spółkę cywilną mogą wybrać opodatkowanie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Warunkiem jest nieprzekroczenie rocznego limitu przychodów, który wynosi obecnie 8 569 200 zł brutto (równowartość 2 mln euro).

Warto pamiętać, że ryczałt nie pozwala na odliczanie kosztów uzyskania przychodu. Oznacza to, że przychód, który osiągasz z tytułu usług prawniczych, jest jednocześnie podstawą opodatkowania. Z tego względu ta forma rozliczenia bywa najbardziej opłacalna w kancelariach o niskich kosztach własnych – szczególnie w małych, jednoosobowych działalnościach.

Przeczytaj więcej o tej formie opodatkowania: Ryczałt – co to jest i jak działa?

Stawka 17% – dla prawników wykonujących działalność osobiście

Jeśli wykonujesz zawód prawniczy w formie wolnego zawodu, obowiązuje Cię stawka 17% ryczałtu. Dotyczy to sytuacji, w której:

• posiadasz odpowiednie kwalifikacje zawodowe (np. jesteś adwokatem, radcą prawnym, notariuszem),
• świadczysz usługi osobiście – czyli nie zatrudniasz innych osób do pracy merytorycznej przy sprawach Twoich klientów,
• ewentualnie zatrudniasz osoby, które nie wykonują czynności prawniczych – np. sekretarkę, księgową, asystenta administracyjnego.

Ten wariant najczęściej dotyczy jednoosobowych kancelarii, w których prawnik sam odpowiada za kontakt z klientem, przygotowanie pism i prowadzenie spraw.

Przykład:

Adwokat prowadzi indywidualną kancelarię, nie zatrudnia aplikantów ani innych prawników. Samodzielnie świadczy pomoc prawną, odbiera telefony, pisze pisma, reprezentuje klientów. W takim przypadku korzysta ze stawki ryczałtu 17%.

Stawka 15% – jeśli zatrudniasz innych prawników

Jeśli Twoja kancelaria rozwija się i decydujesz się zatrudniać innych specjalistów – aplikantów, radców prawnych, adwokatów – do wykonywania czynności prawniczych, wtedy zmienia się również stawka ryczałtu. W takiej sytuacji usługi nie są już uznawane za wykonywane w ramach wolnego zawodu w rozumieniu ustawy o ryczałcie. Obowiązuje Cię wtedy stawka 15%.

To rozwiązanie dotyczy kancelarii, w których:

• przychód pochodzi z pracy zespołu prawników,
• usługi są świadczone nie tylko osobiście przez właściciela, ale również przez zatrudnione osoby,
• kancelaria działa w szerszym zakresie organizacyjnym.

Przykład:

Radca prawny zatrudnia aplikanta oraz współpracuje z drugim radcą na podstawie umowy zlecenia. Wspólnie obsługują klientów kancelarii. W takiej sytuacji cały przychód z usług prawniczych podlega opodatkowaniu ryczałtem 15%.

Obowiązek VAT dla usług prawniczych

Niezależnie od wybranej stawki ryczałtu, należy pamiętać o bardzo ważnym obowiązku: usługi prawnicze są zawsze opodatkowane VAT. Oznacza to, że prawnik nie może korzystać ze zwolnienia podmiotowego (do 200 000 zł obrotu rocznie), nawet jeśli jest jednoosobową działalnością i nie osiąga dużych przychodów.

Jeśli dopiero planujesz założyć kancelarię, musisz zgłosić się do VAT już na etapie rejestracji działalności.

O czym jeszcze warto pamiętać?

W praktyce wielu moich klientów pyta, czy stawka 15% obowiązuje tylko w przypadku spółek czy również w jednoosobowej działalności. Odpowiedź brzmi: nie ma znaczenia forma organizacyjna kancelarii, tylko to, kto faktycznie wykonuje czynności zawodowe. Nawet jeśli prowadzisz jednoosobową działalność, ale zatrudniasz aplikanta czy innego prawnika do obsługi spraw, powinieneś zastosować stawkę 15%.

Z kolei, jeśli zatrudniasz jedynie pracownika biurowego czy księgową, a wszystkie usługi prawnicze wykonujesz osobiście – nadal powinieneś korzystać ze stawki 17%.

Mogą Cię zainteresować artykuły:

• Jak założyć działalność jako prawnik?
• VAT w kancelarii prawnej – obowiązki, zwolnienia, stawki
• Kasa fiskalna w kancelarii prawnej – kiedy jest obowiązkowa?
• PKD dla kancelarii prawnej – jaki wybrać i dlaczego ma znaczenie?

Podsumowanie

W 2025 roku prawnik może skorzystać z opodatkowania w formie ryczałtu, jeśli jego przychody nie przekroczą 8 569 200 zł rocznie. Wybór właściwej stawki zależy nie od formy prawnej kancelarii, ale od tego, czy usługi prawnicze świadczysz osobiście, czy z udziałem innych prawników.

• Stawka 17% – jeśli działasz jako wolny zawód i wykonujesz wszystkie czynności osobiście.
  Stawka 15% – jeśli angażujesz do pracy merytorycznej innych prawników, niezależnie od formy organizacyjnej działalności.

Jeśli masz wątpliwości, która stawka będzie właściwa w Twoim przypadku, warto przeanalizować strukturę kancelarii wspólnie z księgową. Błędne zastosowanie stawki może skutkować powstaniem zaległości podatkowych – a tego zdecydowanie lepiej unikać.