Autor artykułu

Monika Salawa

Ekspertka księgowości dla małych firm. Właścicielka Biura Rachunkowego Solidna Księgowa, które wspiera ponad 1200 przedsiębiorców w bieżącym rozliczeniu podatków bez stresu i zbędnych formalności. Twórczyni kanału na YouTube, gdzie w prosty sposób wyjaśnia skomplikowane zagadnienia księgowe.

Przedsiębiorcy mogą odetchnąć z ulgą – Sejm przegłosował nowe przepisy, które oznaczają niższą składkę zdrowotną dla wielu z nich. Na zmianach najbardziej skorzystają osoby rozliczające się na skali podatkowej i liniówce, a realne oszczędności odczują już w 2026 roku. Niestety, nie wszyscy będą zadowoleni – ryczałtowcy z dużymi przychodami (ponad 56 000 zł/m-c) mogą odczuć skutki tej reformy mniej pozytywnie.

Co ważne – dla pracowników na etacie nic się nie zmieni. Nadal będą płacić 9% składki zdrowotnej od dochodu. To może sprawić, że specjaliści i eksperci zaczną jeszcze chętniej rozważać przejście na B2B i prowadzenie działalności gospodarczej.

Co dokładnie się zmienia? Kto zyska, a kto straci? I co to wszystko oznacza dla Twojego portfela?

Przeczytaj do końca – wyjaśniam wszystko prostym językiem i bez podatkowego żargonu!

Niższa składka zdrowotna dla przedsiębiorców od 2026 roku – Sejm podjął decyzję

Dnia 4 kwietnia 2025 r. Sejm przyjął nowe przepisy dotyczące wysokości składki zdrowotnej dla przedsiębiorców. Zmiany obejmą osoby prowadzące działalność gospodarczą i zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2026 r. 

Składki ZUS opłacane przez przedsiębiorców składają się z 3 części:

• składek społecznych (emerytalna, rentowa, chorobowa, wypadkowa)
• składki zdrowotnej
• Funduszu pracy (dla osób na tzw. dużym ZUS)

Zmiany będą dotyczyły wyłącznie składki zdrowotnej. 

Składka zdrowotna to nic innego jak obowiązkowa opłata, która pozwala nam korzystać z publicznej opieki zdrowotnej w ramach NFZ – obejmującej m.in. wizyty lekarskie, leczenie szpitalne czy refundację niektórych leków.

Do tej pory wielu przedsiębiorców, mimo że opłacało bardzo wysokie składki zdrowotne, korzystało z tych samych usług i stało w tych samych kolejkach co osoby płacące znacznie mniej lub korzystające z pomocy społecznej. Od przyszłego roku ma się to jednak zmienić. 

Celem reformy jest uproszczenie systemu oraz poprawa warunków prowadzenia firmy dla części przedsiębiorców. Co dokładnie się zmieni?

Składka zdrowotna 2026 r. na skali podatkowej – zmiany

Składka zdrowotna będzie składała się z dwóch części, uzależnionych od miesięcznych dochodów z działalności gospodarczej:

• Część pierwsza: 9% od 75% minimalnego wynagrodzenia w przypadku przedsiębiorców osiągających w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia;
• Część druga: 4,9% od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia;

Dodatkowo zapłaconych składek zdrowotnych nie można będzie odliczyć od dochodu dla celów podatkowych. Przedsiębiorcy rozliczający się na skali podatkowej nie mają możliwości odliczenia składki zdrowotnej również aktualnie, więc w tym zakresie nic się nie zmieni.

Przykład dla skali podatkowej – porównanie wysokości składki zwrotnej (obecnie i po zmianie)

* Przeciętne wynagrodzenie z IV kwartału 2024 r. to 8 549,18 zł.

Podsumowując, przedsiębiorcy na skali podatkowej skorzystają na nowych przepisach.

Składka zdrowotna 2026 r. na podatku liniowym – zmiany

Składka zdrowotna będzie składała się z dwóch części, uzależnionych od miesięcznych dochodów z działalności gospodarczej:

• Część pierwsza: 9% od 75% minimalnego wynagrodzenia w przypadku przedsiębiorców osiągających w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia;
• Część druga: 4,9% od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia;

Dodatkowo zapłaconych składek zdrowotnych nie można będzie odliczyć od dochodu dla celów podatkowych.

W 2025 roku osoby na podatku liniowym mogą odliczyć maksymalnie 12 900 zł składki zdrowotnej. Co realnie obniża ich podatek o 23,9% z tej kwoty (tj. 19% PIT + 4,9% składki zdrowotnej, jeśli składka zdrowotna jest księgowana jako koszt). Dzięki temu oszczędność na odliczeniu składki zdrowotnej wynosi 3 083,10 zł rocznie. Po zmianach, które wejdą w życie w 2026 roku, rzeczywista oszczędność wynosiłaby jedynie 677,70 zł rocznie. To różnica między tym, ile zaoszczędzisz na niższej składce zdrowotnej (3 760,80 zł), a tym, czego nie będziesz już mógł odliczyć od podatku (3 083,10 zł).

Przykład dla podatku liniowego – porównanie wysokości składki zwrotnej (obecnie i po zmianie)

* Przeciętne wynagrodzenie z IV kwartału 2024 r. to 8 549,18 zł.

Podsumowując, przedsiębiorcy na podatku liniowym skorzystają na nowych przepisach.

Składka zdrowotna 2026 r. na ryczałcie – zmiany

Składka zdrowotna będzie składała się z dwóch części, uzależnionych od miesięcznych przychodów z działalności gospodarczej:

• 9% od 75% minimalnego wynagrodzenia – w przypadku przedsiębiorców osiągających w danym miesiącu przychód do wysokości 3-krotności przeciętnego wynagrodzenia
• 3,5% od nadwyżki ponad 3-krotność przeciętnego wynagrodzenia 

Dodatkowo zapłaconych składek zdrowotnych nie można będzie odliczyć od przychodu dla celów podatkowych.

Przykładowo, jeśli w 2025 r. rozliczasz się na ryczałcie 12% i płacisz 769,43 zł składki zdrowotnej/m-c (przychód roczny między 60 000 zł a 300 000 zł) to zyskujesz dodatkowo 554,04 zł rocznie (769,43 zł * 0,5 = 384,72 zł * 0,12 = 46,17 zł * 12 miesięcy = 554,04 zł). Od 2026 r. nie będziesz mógł zrobić takiego odliczenia, dlatego Twoja roczna oszczędność zmniejszy się o ustaloną w ten sposób kwotę.

Przykład dla ryczałtu – porównanie wysokości składki zwrotnej (obecnie i po zmianie)

* Przeciętne wynagrodzenie z IV kwartału 2024 r. to 8 549,18 zł.

Podsumowując, przedsiębiorcy na ryczałcie z niższymi przychodami skorzystają na nowych przepisach, natomiast ci z wyższymi przychodami, powyżej 56 000 zł miesięcznie, będą musieli liczyć się z wyższymi składkami zdrowotnymi.

Nie nadążasz za wszystkimi zmianami w podatkach i ZUS? Nie ma w tym nic dziwnego… W ciągu ostatniego dziesięciolecia 20 kluczowych ustaw dotyczących działalności gospodarczej zmieniło się aż 1189 razy, przez co ich objętość wzrosła o 53%!

Zapisz się do newslettera, aby być zawsze na bieżąco z nowościami podatkowymi i nie przegapić oszczędności.