Autor artykułu
Monika Salawa
Ekspertka księgowości dla małych firm. Właścicielka Biura Rachunkowego Solidna Księgowa, które wspiera ponad 1200 przedsiębiorców w bieżącym rozliczeniu podatków bez stresu i zbędnych formalności. Twórczyni kanału na YouTube, gdzie w prosty sposób wyjaśnia skomplikowane zagadnienia księgowe.
Uznanie umowy B2B za umowę o pracę – co grozi za pozorne samozatrudnienie?
Coraz więcej osób wybiera współpracę w modelu B2B. Daje to większe dochody, elastyczność i kontrolę nad swoim czasem. Ale uwaga – nie każda umowa B2B jest zgodna z prawem.
Jeśli Twoja współpraca przypomina klasyczny etat, może zostać uznana za stosunek pracy.
A to oznacza poważne konsekwencje – i dla przedsiębiorcy, i dla firmy, z którą współpracuje.
Kto może skontrolować Twoją umowę B2B?
Umowę B2B mogą kontrolować i zakwestionować trzy instytucje:
- Państwowa Inspekcja Pracy (PIP) – sprawdza, czy nie doszło do obejścia przepisów prawa pracy,
- Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) – bada, czy składki są opłacane prawidłowo,
- urząd skarbowy – analizuje, czy nie dochodzi do unikania opodatkowania.
Kontrola może pojawić się losowo, w wyniku zgłoszenia lub podczas innych postępowań, np. krzyżowych.
Kiedy umowa B2B może być uznana za etat?
Nie chodzi tylko o to, co jest zapisane w umowie. Liczy się to, jak wygląda faktyczna współpraca. Jeśli:
- pracujesz w ustalonych godzinach,
- musisz „odpracować” spóźnienia do pracy,
- Twoim obowiązkiem jest obecność w firmie,
- wykonujesz polecenia „zleceniodawcy” i ustalasz z managerem co masz robić każdego dnia, raportujesz mu codziennie postęp prac,
- używasz bezpłatnie sprzętu i narzędzi dostarczonych przez firmę,
- nie podejmujesz samodzielnych decyzji,
- nie ponosisz odpowiedzialności za efekty pracy,
- możesz korzystać z płatnego urlopu i L4 na takich samych zasadach jak pracownicy,
to istnieje ryzyko, że PIP lub sąd uzna, że faktycznie jesteś zatrudniony, a nie współpracujesz jako niezależny przedsiębiorca.
Nie wiesz, czy Twoja umowa B2B jest prawidłowa? Napisz do nas wiadomość przez formularz kontaktowy. Do 24h (pn-pt, 8-16) skontaktuje się z Tobą konsultantka z mojego biura rachunkowego, która odpowie na dodatkowe pytania i zaproponuje spotkanie z prawnikiem, który pomoże Ci przygotować prawidłową umowę B2B.
Czy PIP może zmienić Twoją umowę?
Na dzień dzisiejszy PIP nie ma prawa samodzielnie przekształcić umowy B2B na etat. Ale może skierować sprawę do sądu, a ten – jeśli uzna, że warunki współpracy odpowiadają stosunkowi pracy – nakaże zmianę formy zatrudnienia.
W Sejmie trwają jednak prace nad nowymi przepisami. Planowane zmiany mogą dać inspektorom PIP możliwość samodzielnego przekształcania umów B2B w umowy o pracę. To oznacza większe ryzyko dla obu stron współpracy.
Co grozi za nieprawidłową umowę B2B?
Jeśli sąd uzna, że Twoja działalność była tylko „na papierze”, mogą pojawić się poważne skutki:
Dla firmy:
- obowiązek zapłaty zaległych składek ZUS za cały okres zatrudnienia do 5 lat wstecz (z odsetkami!)
- możliwe kary od PIP (np. za brak umowy o pracę, szkoleń BHP, badań medycyny pracy)
- ryzyko zapłaty ekwiwalentu za urlop, odprawy, nadgodziny
Dla przedsiębiorcy na JDG:
- korekty faktur i deklaracji podatkowych
- konieczność zwrotu ulg np. ulgi IP Box
- zwrot odliczonego podatku VAT
- dopłata podatku dochodowego np. jeśli umowa B2B zostanie uznana za umowę o pracę, dochód powyżej 120 000 zł będzie opodatkowany według stawki 32%, a nie 19% jeśli na JDG korzystałeś z podatku liniowego
Jak się zabezpieczyć?
Chcesz uniknąć ryzyka przekwalifikowania? Zadbaj o to, by Twoja współpraca miała faktycznie charakter działalności gospodarczej:
- pracuj na własnym sprzęcie,
- samodzielnie ustalaj godziny pracy – kluczowe jest, abyś miał realny wpływ na swój harmonogram. Nie oznacza to jednak, że nie możesz pracować w godzinach 8:00–16:00. Jeśli taki rytm pracy wynika ze specyfiki projektu, dostępności zespołu czy wymagań organizacyjnych kontrahenta – to jak najbardziej dopuszczalne,
- nie wykonuj stałych poleceń – działaj niezależnie,
- dokumentuj niezależność – np. współpracę z różnymi klientami, własną stronę internetową, oferty, faktury,
- skonsultuj umowę z prawnikiem – upewnij się, że jej zapisy są zgodne z realnym zakresem współpracy.
B2B daje duże możliwości, ale tylko wtedy, gdy jest prowadzone legalnie. Jeśli Twoja działalność faktycznie przypomina etat, musisz liczyć się z kontrolą i możliwymi konsekwencjami.
Nie wiesz, czy Twoja umowa B2B jest prawidłowa? Napisz do nas wiadomość przez formularz kontaktowy. Do 24h (pn-pt, 8-16) skontaktuje się z Tobą konsultantka z mojego biura rachunkowego, która odpowie na dodatkowe pytania i zaproponuje spotkanie z prawnikiem, który pomoże Ci przygotować prawidłową umowę B2B.
