Blog

14 stycznia 2025

Zasiłek macierzyński w JDG – jak go otrzymać?

Prowadzisz własną działalność i zastanawiasz się, czy w ogóle przysługuje Ci zasiłek macierzyński? A jeśli tak – na jaką kwotę możesz liczyć, czy da się ją zwiększyć i co z Twoją firmą w tym czasie? Czy możesz nadal wystawiać faktury, czy musisz wszystko wstrzymać?

Wiele kobiet prowadzących jednoosobową działalność obawia się, że macierzyństwo oznacza brak dochodów i konieczność zamknięcia firmy na kilka miesięcy. Na szczęście rzeczywistość wygląda inaczej! W tym artykule rozwieję wszystkie wątpliwości i pokażę, jak najlepiej przygotować się do zasiłku macierzyńskiego na JDG. Dowiesz się też o dodatkowych bonusach, które mogą Cię zaskoczyć!

Kto może otrzymać zasiłek macierzyński na JDG?

Zasiłek macierzyński przysługuje kobietom prowadzącym jednoosobową działalność gospodarczą, które opłacają składkę na ubezpieczenie chorobowe w ZUS. To jedyna dobrowolna składka dla przedsiębiorców, co oznacza, że sama decydujesz, czy chcesz ją opłacać, czy nie chcesz.

Składki społeczne ZUS

Jeśli do tej pory nie byłaś zgłoszona do ubezpieczenia chorobowego, możesz zarejestrować się w dowolnym momencie. W przypadku zasiłku macierzyńskiego nie obowiązuje 90-dniowy okres wyczekiwania, tak jak przy zwykłym zasiłku chorobowym. Oznacza to, że nie musisz czekać trzech miesięcy, aby otrzymać świadczenie macierzyńskie z ZUS.

Rodzaj opłacanych składek Wysokość składki na ubezpieczenie chorobowe w 2025 r.
Duży ZUS 127,49 zł / miesiąc
Preferencyjny (mały) ZUS 34,30 zł / miesiąc

Jak obliczana jest wysokość zasiłku?

Kwota zasiłku zależy od podstawy, od której opłacałaś składki na ubezpieczenie społeczne przez ostatnie 12 miesięcy (przed miesiącem porodu). Warto jednak pamiętać, że niezależnie od podstawy, zasiłek macierzyński nie może być niższy niż 1000 zł miesięcznie.

Jeśli składki społeczne ZUS były odprowadzane od minimalnej podstawy, zasiłek będzie stosunkowo niski. Natomiast jeśli opłacałaś wyższe składki ZUS, również kwota zasiłku będzie wyższa. Ile wynosi podstawa składek społecznych ZUS w 2025 r.?

  • 5 203,80 zł na dużym ZUS
  • 1 399,80 zł na preferencyjnym ZUS

Przykład

Przyjmijmy, że twoja średnia podstawa składek z ostatnich 12 miesięcy przed miesiącem porodu wynosi 5203,80 zł. ZUS ustali kwotę zasiłku macierzyńskiego w następujący sposób:

5 203,80 – 13,71% = 4 490,36 zł

4 490,36 zł * 81,50% = 3 659,64 zł

Otrzymasz zasiłek macierzyński brutto w wysokości 3 659,64 zł przez 14 miesięcy. Od obliczonej kwoty trzeba jeszcze odjąć 12% podatku dochodowego.

Czy mogę opłacać wyższe składki ZUS, aby zwiększyć wysokość zasiłku macierzyńskiego?

Tak, możesz opłacać składki ZUS od wyższej podstawy, co przełoży się na wyższy zasiłek macierzyński. W 2025 roku maksymalna podstawa składek na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe to 21 682,50 zł.

Pamiętaj jednak, że podniesienie podstawy składki chorobowej oznacza wzrost wszystkich składek społecznych, a nie tylko składki chorobowej. Poniżej znajdziesz porównanie wysokości składek ZUS oraz przewidywanego zasiłku macierzyńskiego przy różnych podstawach. Warto dobrze przemyśleć, czy masz możliwość finansową, aby regularnie opłacać wyższe składki.

Wyliczenie zakłada, że przez ostatnie 12 miesięcy przed porodem płaciłaś składki społeczne (kolumna 2) od podstawy z kolumny 1.

Podstawa składek na ubezpieczenia społeczne (w tym chorobowe) Miesięczna kwota składek społecznych, jaką zapłacisz do ZUS Wysokość zasiłku macierzyńskiego brutto (81,50%)
5 203,80 zł 1 773,96 zł 3 659,64 zł
10 000 zł 3 409 zł 7 032,63 zł
21 682,50 zł 7 391,56 zł 15 248,51 zł

Jeśli szukasz księgowej, która pomoże Ci rozliczyć działalność gospodarczą, doradzi w kwestiach związanych z zasiłkiem macierzyńskim i pomoże złożyć odpowiednie dokumenty do ZUS, skontaktuj się z nami poprzez formularz kontaktowy i skorzystaj z bezpłatnej, 15-minutowej konsultacji.

Czy ZUS może zakwestionować wysokość zasiłku macierzyńskiego?

ZUS uważnie monitoruje nagłe podwyżki podstawy składek i może zakwestionować wysokość zasiłku, co w skrajnych przypadkach prowadzi do sprawy sądowej. Co może wzbudzić podejrzenia? Na przykład podniesienie podstawy składek tuż przed porodem, lub opłacanie wysokich składek społecznych ZUS mimo niskich przychodów z działalności.

Czy otrzymam zasiłek macierzyński, jeśli korzystam z „ulgi na start” w ZUS?

Jeśli dopiero założyłaś działalność i korzystasz z ulgi na start, nie opłacasz składek na ubezpieczenia społeczne, a tym samym nie podlegasz ubezpieczeniu chorobowemu. W takiej sytuacji zamiast standardowego zasiłku macierzyńskiego otrzymasz tzw. kosiniakowe – stałe świadczenie w wysokości 1000 zł miesięcznie. ZUS nie ma bowiem podstawy do wyliczenia wyższej kwoty zasiłku.

Jak długo można korzystać z zasiłku macierzyńskiego?

Zasiłek można pobierać maksymalnie przez 61 tygodni, w przypadku urodzenia lub adopcji jednego dziecka.

Czy od zasiłku macierzyńskiego trzeba zapłacić podatek?

Tak. Zasiłek macierzyński to przychód, który trzeba wykazać w rocznym PIT. W większości przypadków trzeba od niego zapłacić podatek dochodowy według skali podatkowej (12%/32%). Zwolnienie z podatku (do 85 528 zł przychodu rocznie) przysługuje tylko osobom uprawnionym do ulgi dla młodych, na powrót, dla rodzin 4+ lub pracujących seniorów.

Jak uzyskać zasiłek macierzyński?

Aby otrzymać zasiłek, musisz złożyć odpowiedni wniosek do ZUS. Warto zrobić to jak najszybciej po urodzeniu dziecka, aby nie opóźniać wypłaty świadczenia.

Przedsiębiorca musi złożyć w ZUS kilka dokumentów:

  1. Formularz ZUS Z-3b – to oświadczenie płatnika składek, które zawiera informacje o okolicznościach mających wpływ na prawo do zasiłku.
  2. Odpis aktu urodzenia dziecka – oryginał lub kopia potwierdzona przez płatnika składek lub ZUS, jeśli wnioskujesz o zasiłek po narodzinach dziecka.
  3. Wniosek o urlop macierzyński i rodzicielski – w jednym wniosku należy wskazać, kiedy zaczynasz urlop oraz jaki będzie jego wymiar. Dodatkowo trzeba zaznaczyć, jaką wysokość zasiłku wybierasz (100%, 70% lub 81,5%).
  4. Oświadczenie drugiego rodzica – jeśli ojciec dziecka nie będzie korzystał z urlopu rodzicielskiego, musi złożyć stosowne oświadczenie, podając swoje imię, nazwisko i PESEL.

Jeśli wszystko jest w porządku, świadczenie powinno zostać wypłacone w ciągu 30 dni od potwierdzenia uprawnień. Jeśli jednak ZUS rozpocznie postępowanie wyjaśniające, wypłata może zostać wstrzymana do czasu zakończenia sprawy.

Zdarza się, że ZUS kwestionuje prawo do zasiłku lub jego wysokość. W takiej sytuacji możesz odwołać się do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych.

Ważne formalności:

✅ W dniu rozpoczęcia pobierania zasiłku macierzyńskiego wyrejestruj się z ubezpieczeń społecznych (formularz ZUS ZWUA).
✅ Zgłoś się do ubezpieczenia zdrowotnego (formularz ZUS ZZA) – dopiero po przyznaniu prawa do zasiłku.

Od momentu przyznania zasiłku nie musisz opłacać składek społecznych.

Uwaga! Jeśli masz zaległości w składkach przekraczające 46,66 zł, ZUS może odmówić wypłaty świadczenia. Wypłata będzie możliwa dopiero po spłacie zadłużenia.

Czy jeśli prowadzę działalność gospodarczą i jednocześnie pracuję na etacie, mogę otrzymać podwójny zasiłek macierzyński od ZUS?

Nie. ZUS nie wypłaci podwójnego zasiłku macierzyńskiego. Jeśli jesteś jednocześnie zatrudniona na etacie i prowadzisz działalność gospodarczą, zasiłek macierzyński wypłacany będzie tylko z jednego tytułu – najczęściej z etatu z wynagrodzeniem powyżej minimalnej krajowej. ZUS uznaje tylko jedno źródło dochodu do wypłaty zasiłku, więc będziesz mogła skorzystać tylko z jednej formy świadczenia.

Czy na zasiłku macierzyńskim można prowadzić działalność i wystawiać faktury?

Tak. Jednym z największych atutów pobierania zasiłku macierzyńskiego w działalności gospodarczej jest to, że nie musisz zawieszać firmy. Możesz nadal prowadzić działalność, wystawiać faktury i normalnie pracować.

Jakie składki ZUS muszę opłacać z działalności gospodarczej, jeśli jednocześnie pobieram zasiłek macierzyński?

Podczas pobierania zasiłku macierzyńskiego nie musisz opłacać składek na ubezpieczenie społeczne, ponieważ są one finansowane przez budżet państwa. Obowiązkowa pozostaje jedynie składka zdrowotna. Dzięki temu miesięcznie możesz zaoszczędzić 1773,96 zł (w przypadku dużego ZUS-u).

Uwaga! Jeśli Twój zasiłek macierzyński wynosi nie więcej jak 1000 zł miesięcznie, NIE MUSISZ płacić składki na ubezpieczenie zdrowotne w ogóle.

Podsumowanie

Zasiłek macierzyński dla przedsiębiorczych mam to świetne rozwiązanie, które pozwala na łączenie macierzyństwa z prowadzeniem firmy. Dzięki niemu masz zapewnione wsparcie finansowe i jednocześnie oszczędzasz na składkach. Jeśli planujesz macierzyństwo, warto wcześniej zapoznać się z zasadami i dostosować sposób opłacania składek, aby uzyskać jak najwyższe świadczenie.

Jeśli szukasz księgowej, która pomoże Ci rozliczyć działalność gospodarczą, doradzi w kwestiach związanych z zasiłkiem macierzyńskim i pomoże złożyć odpowiednie dokumenty do ZUS, skontaktuj się z nami poprzez formularz kontaktowy i skorzystaj z bezpłatnej, 15-minutowej konsultacji.

Pobierz bezpłatne zestawienie:

16 najgorszych błędów przy zakładaniu JDG

i dowiedz się, jak ich uniknąć!

Pobierz bezpłatne zestawienie:

7 pułapek samozatrudnienia

Pobierz bezpłatną ulotkę:

6 rzeczy, które powinieneś sprawdzić przed rejestracją do VAT

Pobierz bezpłatną ulotkę:

16 rzeczy, które warto przemyśleć przed założeniem działalności

Pobierz bezpłatną ulotkę:

12 sposobów na niższy ZUS na JDG

Pobierz bezpłatną ulotkę:

Nowa firma? Przewodnik 2025 r.

Najpopularniejsze Artykuły

  • Jakie są koszty prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej?

    Czytaj
  • Składki ZUS na ryczałcie w 2025 roku – ile zapłacisz?

    Czytaj
  • Mały ZUS Plus 2025 – wszystko, co musisz wiedzieć

    Czytaj

Czytaj więcej

  • 24 kwietnia 2025
    Podatki przedsiębiorcy

    Kontrola podatkowa dla jednoosobowej działalności gospodarczej (JDG)

    Kontrola podatkowa to procedura, podczas której organy skarbowe weryfikują, czy przedsiębiorca prawidłowo rozlicza swoje zobowiązania wobec fiskusa. Dla...

    Czytaj
  • 22 kwietnia 2025
    Podatki przedsiębiorcy

    Mechanizm podzielonej płatności (split payment) – praktyczny przewodnik dla przedsiębiorców

    Mechanizm podzielonej płatności (MPP), znany również jako split payment, to rozwiązanie wprowadzone do polskiego systemu VAT, które ma ograniczać...

    Czytaj
  • 15 marca 2025
    Podatki przedsiębiorcy

    IKZE – czyli sposób na dodatkową emeryturę i obniżenie podatku

    Z ulgi na IKZE mogą korzystać zarówno osoby prywatne, jak i osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą. Poniższy artykuł...

    Czytaj
  • 25 lutego 2025
    Podatki przedsiębiorcy

    Jakie są koszty prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej?

    Prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej (JDG) w Polsce wiąże się z wieloma kosztami, które przedsiębiorca musi uwzględnić...

    Czytaj
  • 19 lutego 2025
    Podatki przedsiębiorcy

    Darowizny w 2025 roku: Jakie są limity zwolnienia z podatku?

    W 2025 roku przepisy dotyczące darowizn i związanych z nimi limitów podatkowych pozostają klarowne. Jeśli planujesz przekazać darowiznę,...

    Czytaj
  • 9 lutego 2025
    Podatki przedsiębiorcy

    Jakich podatków najczęściej dotyczą kontrole skarbowe?

    Kontrole podatkowe są jednym z podstawowych narzędzi organów skarbowych służących wykrywaniu nieprawidłowości w rozliczeniach...

    Czytaj
  • 31 stycznia 2025
    Podatki przedsiębiorcy

    Te osoby nie otrzymają zwrotu podatku w 2025 roku – sprawdź, czy to dotyczy Ciebie

    Zwrot podatku to dla wielu osób miły dodatek po rocznym rozliczeniu PIT. Jednak nie wszyscy mogą na niego liczyć. Istnieją sytuacje, w których...

    Czytaj
  • 30 stycznia 2025
    Podatki przedsiębiorcy

    Ile składki zdrowotnej możesz odliczyć w 2025 roku?

    W 2025 roku możliwość odliczenia składki zdrowotnej zależy od formy opodatkowania Twojej działalności gospodarczej. Nie każdy przedsiębiorca może...

    Czytaj
  • 28 stycznia 2025
    Podatki przedsiębiorcy

    Jak zapłacić niższy podatek dzięki dzieciom? 3 sposoby na ulgi dla rodzin

    Rodzice wychowujący dzieci mogą skorzystać z różnych ulg podatkowych, które realnie obniżają kwotę podatku do zapłaty. W zależności...

    Czytaj
  • 27 stycznia 2025
    Podatki przedsiębiorcy

    Samochód w najmie długoterminowym czy w leasingu? Co wybrać?

    Coraz więcej osób i firm staje przed wyborem, czy lepszym rozwiązaniem będzie samochód w najmie długoterminowym, czy może leasing. Obydwie...

    Czytaj