Blog

Księgowość pełna a uproszczona — czym się różnią?

Każdy przedsiębiorca prowadzący własną działalność gospodarczą musi prowadzić księgowość — to dosyć oczywiste. Nie wszyscy jednak wiedzą, że istnieje kilka sposobów na prowadzenie ewidencji księgowej. Dzięki temu wielu przedsiębiorców nie musi już od początku swojej działalności martwić się skomplikowanymi księgami rachunkowymi; zamiast nich, mogą oni postawić na księgowość uproszczoną. Czym różni się księgowość uproszczona od pełnej i na którą z nich powinniśmy się zdecydować?

Rodzaje księgowości

Rozliczanie podatków jest jednym z najważniejszych obowiązków przedsiębiorców; by zrobić to prawidłowo, niezbędna jest rzetelnie prowadzona ewidencja wszystkich operacji gospodarczych naszej działalności, czyli innymi słowy — jej przychodów i rozchodów. 

W Polsce obowiązują dwa rodzaje księgowości — pełna i uproszczona. Część przedsiębiorców może swobodnie wybrać pomiędzy nimi — wiele form działalności ma jednak obowiązek prowadzenia księgowości pełnej, a więc tej nieco bardziej skomplikowanej. Od czego to zależy? O tym nieco później — skupmy się teraz na tym, co charakteryzuje oba rodzaje księgowości.

Czym jest księgowość pełna?

Księgi rachunkowe (bo tak inaczej określamy pełną księgowość) są tym, co jako pierwsze kojarzy się z pracą księgowych czy biur rachunkowych. Nic dziwnego — to właśnie firmy, które mają obowiązek prowadzić księgi najczęściej decydują się na profesjonalne usługi księgowe. Trzeba bowiem wiedzieć, że prowadzenie pełnej księgowości to praca na pełen etat — wymaga doskonałej znajomości przepisów i… sporej ilości poświęconych na nią godzin.

Co czyni prowadzenie ksiąg tak wymagającym? Mnogość obowiązków — księgowi opiekujący się pełną księgowością muszą dokonywać (na bieżąco!) ewidencji obrotów i sald dla księgi głównej oraz ksiąg pomocniczych, uzupełniających informacje zawarte w księdze głównej. Ich zadaniem jest również inwentaryzacja aktywów i pasywów firmy, a także sporządzenie pełnego bilansu oraz rachunku zysków i strat danej działalności. Sporo, prawda? 

Jednak wysiłek włożony w prowadzenie pełnych ksiąg się opłaca — tak dokładna ewidencja naszej działalności pozwala uzyskać pełny obraz sytuacji finansowej firmy, dzięki czemu możemy skuteczniej nią zarządzać. A do tego daje nam dużo większe możliwości jeśli chodzi o optymalizację podatkową.

Czym charakteryzuje się księgowość uproszczona?

Księgowość uproszczona to znacznie łatwiejsza forma prowadzenia ewidencji finansowej — wymaga zapisywania jedynie podstawowych informacji o obrotach firmy. Wielu przedsiębiorców radzi sobie z księgowością uproszczoną samodzielnie, korzystając przy tym z programów księgowych.

Uproszczoną księgowość możemy prowadzić na jeden z trzech sposobów: w formie Podatkowej Księgi Przychodów i Rozchodów, ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych lub, w szczególnych przypadkach, karty podatkowej.

O PKPiR można powiedzieć, że jest o wiele prostszą wersją pełnych ksiąg rachunkowych. Jej prowadzenie polega na zapisywaniu przychodów oraz wydatków firmy — to wszystko! Co ważne, księgę musimy założyć już na dzień rozpoczęcia naszej działalności.

Księgowość w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych wymaga od nas jeszcze mniej trudu — zapisujemy wyłącznie przychody naszej firmy, od których rozliczymy później podatek.

Ostatnim sposobem na prowadzenie księgowości jest karta podatkowa — przy której… nie trzeba prowadzić żadnych zapisów; przedsiębiorca opłaca bowiem podatek niezależny od dochodów. Urząd Skarbowy powoli wycofuje się jednak z tej formy rozliczenia; nowi przedsiębiorcy lub ci, którzy dopiero planują zmienić sposób opodatkowania już z niej nie skorzystają.

Kiedy można prowadzić uproszczoną księgowość, a kiedy — pełną?

​Jak wcześniej wspomniałam, z uproszczonej księgowości mogą korzystać wybrani przedsiębiorcy, w tym osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą oraz spółki jawne, partnerskie i cywilne osób fizycznych. Od 1 stycznia 2025 roku, na mocy nowelizacji ustawy o rachunkowości z 6 grudnia 2024 roku, limit przychodów netto ze sprzedaży, którego przekroczenie zobowiązuje do prowadzenia pełnej księgowości, został podniesiony z 2 000 000 euro do 2 500 000 euro. Przeliczając ten limit na złote według średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP na 1 października 2024 roku (4,2846 zł/euro), wynosi on 10 711 500 zł.

Do prowadzenia pełnej księgowości są za to zobligowane wszystkie firmy, które przekroczą wspomniany limit, a także: spółki akcyjne i z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki komandytowe oraz komandytowo-akcyjne.

Jak widać, z zalet księgowości uproszczonej skorzystają jedynie mali przedsiębiorcy — ci, którzy się na to zdecydują, mogą w dowolnym momencie przejść na księgi rachunkowe. W praktyce — zdarza się to raczej rzadko.

Księgowość pełna a księgowość uproszczona — którą wybrać?

Jeśli należysz do przedsiębiorców, którym przysługuje prawo do prowadzenia księgowości uproszczonej — warto się nad tym zastanowić!

Podatkowa Księga Przychodów i Rozchodów czy ryczałt ewidencjonowany są na tyle prostymi formami ewidencji finansowej, że bez trudu poprowadzisz ją samemu. A jeśli zdecydujesz się skorzystać z pomocy księgowej — zapłacisz o wiele mniej, niż w przypadku pełnej księgowości.

Z drugiej strony, uproszczona dokumentacja nie zapewni Ci tak dokładnego wglądu w finanse firmy, jak rzetelnie prowadzona pełna księgowość. Jednak w przypadku małej działalności (a o takiej mówimy), kontrolowanie sytuacji finansowej nie powinno być na tyle trudne, by księgi rachunkowe były niezbędne.

Szukasz zdalnej obsługi księgowej, która pozwoli Ci zaoszczędzić czas? Wypełnij formularz poniżej, aby umówić się na krótką rozmowę telefoniczną.

    Umów się na rozmowę o współpracy
    Skontaktujemy się do 24h (pn-pt, 8-16)

    Szukasz księgowej do rozliczenia Twojej działalności? Chętnie porozmawiamy - rozmowa o współpracy jest bezpłatna. Jeśli potrzebujesz konsultacji księgowej, proponujemy rozmowy księgowe już od 250 zł.

    Pobierz bezpłatne zestawienie:

    16 najgorszych błędów przy zakładaniu JDG

    i dowiedz się, jak ich uniknąć!

    Pobierz bezpłatne zestawienie:

    7 pułapek samozatrudnienia

    Pobierz bezpłatną ulotkę:

    6 rzeczy, które powinieneś sprawdzić przed rejestracją do VAT

    Pobierz bezpłatną ulotkę:

    16 rzeczy, które warto przemyśleć przed założeniem działalności

    Pobierz bezpłatną ulotkę:

    Nowa firma? Przewodnik 2025 r.

    Najpopularniejsze Artykuły

    • Jakie są koszty prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej?

      Czytaj
    • Składki ZUS na ryczałcie w 2025 roku – ile zapłacisz?

      Czytaj
    • Ryczałt 8,5% – Jakie branże mogą skorzystać z tej stawki?

      Czytaj

    Czytaj więcej

    • 21 września 2025
      Podatki przedsiębiorcy

      Faktura proforma a faktura VAT – jakie są między nimi różnice?

      Dla wielu przedsiębiorców faktura proforma i faktura VAT mogą wyglądać bardzo podobnie. Na pierwszy rzut oka obie zawierają dane sprzedawcy i nabywcy,...

      Czytaj
    • 23 sierpnia 2025
      Podatki przedsiębiorcy

      Składka zdrowotna a składka chorobowa – najważniejsze różnice, które warto znać

      Prowadząc firmę, co miesiąc przelewasz do ZUS określone kwoty. Wśród nich są dwie składki, które wielu przedsiębiorców myli – zdrowotna i...

      Czytaj
    • 20 lipca 2025
      Podatki przedsiębiorcy

      Podróż służbowa przedsiębiorcy – czy przedsiębiorcy należy się dieta za podróż służbową?

      Prowadząc działalność gospodarczą, prędzej czy później przychodzi moment, w którym musisz wyjść poza ramy swojego codziennego miejsca pracy....

      Czytaj
    • 8 lipca 2025
      Podatki przedsiębiorcy

      Jak założyć działalność gospodarczą jako przedstawiciel handlowy?

      Przedstawiciel handlowy to zawód, który w ostatnich latach zyskał na popularności – szczególnie w modelu B2B, gdzie współpraca z firmami odbywa się na...

      Czytaj
    • 24 kwietnia 2025
      Podatki przedsiębiorcy

      Kontrola podatkowa dla jednoosobowej działalności gospodarczej (JDG)

      Kontrola podatkowa to procedura, podczas której organy skarbowe weryfikują, czy przedsiębiorca prawidłowo rozlicza swoje zobowiązania wobec fiskusa. Dla...

      Czytaj
    • 22 kwietnia 2025
      Podatki przedsiębiorcy

      Mechanizm podzielonej płatności (split payment) – praktyczny przewodnik dla przedsiębiorców

      Mechanizm podzielonej płatności (MPP), znany również jako split payment, to rozwiązanie wprowadzone do polskiego systemu VAT, które ma ograniczać...

      Czytaj
    • 15 marca 2025
      Podatki przedsiębiorcy

      IKZE – czyli sposób na dodatkową emeryturę i obniżenie podatku

      Z ulgi na IKZE mogą korzystać zarówno osoby prywatne, jak i osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą. Poniższy artykuł skierowany jest...

      Czytaj
    • 25 lutego 2025
      Podatki przedsiębiorcy

      Jakie są koszty prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej?

      Prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej (JDG) w Polsce wiąże się z wieloma kosztami, które przedsiębiorca musi uwzględnić w swoim...

      Czytaj
    • 19 lutego 2025
      Podatki przedsiębiorcy

      Darowizny w 2025 roku: Jakie są limity zwolnienia z podatku?

      W 2025 roku przepisy dotyczące darowizn i związanych z nimi limitów podatkowych pozostają klarowne. Jeśli planujesz przekazać darowiznę, warto zapoznać...

      Czytaj
    • 9 lutego 2025
      Podatki przedsiębiorcy

      Jakich podatków najczęściej dotyczą kontrole skarbowe?

      Kontrole podatkowe są jednym z podstawowych narzędzi organów skarbowych służących wykrywaniu nieprawidłowości w rozliczeniach przedsiębiorców i osób...

      Czytaj