Doczekaliśmy się — po miesiącach wyczekiwania w życie wszedł tzw. pakiet Slim VAT 3 – zbiór rozwiązań mających ułatwić życie przedsiębiorcom będącym płatnikami VAT-u. W jaki sposób nowe przepisy pomogą małym (i tym nieco większym) firmom? Czy rozliczenie podatku VAT rzeczywiście będzie prostsze? Odpowiedzi znajdziesz poniżej!
Wprowadzony przez władze „Slim VAT 3” to, mówiąc formalnie, ustawa o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. A nieco prostszym językiem — to po prostu obszerny pakiet zmian związanych dotyczących rozliczania podatku VAT przez przedsiębiorców.
Slim VAT 3 jest kolejnym już (po wprowadzonych w ostatnich latach pakietach Slim VAT 1 i Slim VAT 2) krokiem Ministerstwa Finansów w stronę ułatwienia życia przedsiębiorcom — VAT-owcom. Rozliczanie podatku VAT ma być od teraz łatwiejsze i mniej czasochłonne — przynajmniej na to wskazują przepisy nowej ustawy.
Co ciekawe, część rozwiązań zawartych w pakiecie już od jakiegoś czasu funkcjonuje w praktyce; niektóre z nich dostosowują zaś polskie regulacje do norm unijnych. Jednak zarówno VAT-owcy, jak i biura rachunkowe prowadzące księgowość dla spółek z pewnością mogą być zadowoleni z nowych przepisów.
Większość zmian pakietu Slim VAT 3 już weszła w życie — nowe przepisy obowiązują od dnia 1 kwietnia 2023 roku!
Zmiany wprowadzone przez pakiet Slim VAT 3 wpłyną w mniejszym lub większym stopniu na wszystkich przedsiębiorców; najwięcej rozwiązań dotyczyć będzie jednak tych, którzy prowadzą małe firmy (także na zasadach jednoosobowej działalności gospodarczej), posługują się tzw. kasami online czy dokonują częstych transakcji z kontrahentami zagranicznymi. Oczywiście, o zmianach będą musiały pamiętać także księgowe, prowadzące księgowość dla małych firm!
Nowelizacja określa, że dla faktur korygujących wystawionych w obcej walucie należy zastosować pierwotny kurs przeliczeniowy waluty — czyli ten, którym posłużyliśmy się przy pierwotnym rozliczeniu. Dzięki temu przedsiębiorca wystawiający fakturę nie jest narażony na dodatkowe koszty, spowodowane szybującymi cenami walut.
To zdecydowanie najważniejsza zmiana dla małych przedsiębiorców — posiadanie statusu małego podatnika uprawnia ich do korzystania z kwartalnych rozliczeń VAT oraz stosowania tzw. metody kasowej przy określaniu obowiązku podatkowego (rozpoznawany jest on dopiero w momencie zapłaty za towar lub usługę).
Dotychczas status małego podatnika przysługiwał firmom, których obrót w poprzednim roku podatkowym nie przekroczył kwoty 1,2 mln euro. Slim VAT 3 podnosi ten limit do 2 mln euro, dzięki czemu spora grupa przedsiębiorców „załapie się” na preferencyjne warunki.
Kursy walut dla faktur korygujących — mamy konkretne ustalenia
Wystawianie faktur korygujących, na przykład z racji zwrotu towaru czy udzielenia rabatu, często budziło w przedsiębiorcach wątpliwości — ustawa o VAT niezbyt precyzyjnie opisywała, jak w takich sytuacjach postępować. Zmiany w tej kwestii przyniósł już pierwszy pakiet Slim VAT, określając szczegóły wystawiania korekt dla transakcji krajowych. Slim VAT 3 wprowadza zaś istotną zmianę jeżeli chodzi o faktury dla kontrahentów spoza Polski.
Wirtualne kasy fiskalne od lat są ogromnym ułatwieniem dla przedsiębiorców — jednak warto zauważyć, że przepisy prawa nie do końca za nimi „nadążyły”; przez ostatnie lata na podatnikach spoczywał obowiązek… drukowania dokumentów (np. raportów fiskalnych), wystawianych za ich pomocą. I to pomimo faktu, że wszystkie dane z kasy fiskalnej online są bezpośrednio przekazywane do KRS-u!
Slim VAT 3 znosi ten obowiązek — w świetle nowych przepisów o tym, czy drukować wystawione dokumenty zdecydują sami podatnicy.
W pakiecie Slim VAT 3 znalazły się także przepisy usprawniające procedurę uzyskiwania przez przedsiębiorców informacji wiążących — stawkowych, akcyzowych, taryfowych oraz o pochodzeniu. Od 1 kwietnia 2023 r. wszystkie wnioski z zapytaniami o obowiązującą nas stawkę VAT, pochodzenie danego produktu czy wysokość ciążącej na nim akcyzy możemy kierować do dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej. Wcześniej, za każdą z tych informacji odpowiadała inna instytucja.
Nowelizacja ustawy zakłada także częściowe ujednolicenie wiążących informacji, by ułatwić przedsiębiorcom ich interpretację.
Kolejna zmiana wprowadzona przez Slim VAT 3 dotyczy rozliczenia wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (WNT), czyli zakupu towarów z krajów Unii Europejskiej. Dotychczas do odliczenia podatku VAT z tytułu WNT przedsiębiorca musiał posiadać fakturę potwierdzającą transakcję; po wejściu nowych przepisów w życie nie jest to już konieczne.
Zgodnie z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości UE podatnicy dokonujący pomyłek przy swoich rozliczeniach nie powinni być karani takimi samymi sankcjami, jak oszuści podatkowi. W Polsce takiego rozróżnienia do tej pory nie było — organy podatkowe mogły karać identycznymi sankcjami zarówno tych, którzy nieumyślnie złożyli błędne informacje, jak i tych, którzy zrobili to celowo. Na szczęście, Slim VAT 3 to zmienia.
Nowelizacja ustawy o VAT przewiduje, że sankcje w najwyższej wysokości (do 30% kwoty zaniżenia zobowiązania podatkowego) będą stosowane jedynie w przypadku stwierdzenia oszustwa. Drobne pomyłki nie będą już karane równie surowo — organy zyskają możliwość dostosowania wysokości kary stosownie do sytuacji, z jaką mamy do czynienia.
